پرش به محتوا 
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا pH آب مقطر اسیدی است؟ این مقاله به بررسی علت این پدیده می‌پردازد و تمام جزئیات علمی پشت آن را شرح می‌دهد. انواع فیلتر تصفیه آب صنعتی ، مانند فیلتر کربن فعال، رسوب‌گیر و اسمز معکوس صنعتی ، به تنظیم pH آب و حذف آلودگی‌ها کمک می‌کنند تا آب با کیفیت و سالم‌تری تولید شود.
درسته که تصور رایج اینه که ph آب مقطر 7 و خنثی باشه، ولی ممکنه کمی اسیدی باشه.
دلایل مختلفی برای این موضوع وجود داره:
- دی اکسید کربن حل شده در هوا: حتی آب مقطر هم میتونه مقدار کمی دی اکسید کربن از هوا جذب کنه. وقتی دی اکسید کربن توی آب حل میشه، اسید ضعیف کربنیک تشکیل میشه و ph رو کمی پایین میاره (به حدود 5.6 تا 6.5).
- جذب گازهای دیگه: ممکنه آب مقطر گازهای دیگه ای هم از محیط جذب کنه، مثل آمونیاک یا اکسیدهای نیتروژن، که میتونه ph رو حتی بیشتر پایین بیاره.
- ظرف نگهداری: اگر آب مقطر رو توی ظروف نامناسب، مثلا شیشه یا پلاستیک، نگهداری کنن، ممکنه یون های موجود در ظرف توی آب حل بشن و ph رو تغییر بدن.
نکته مهم:
- تغییرات ph آب مقطر معمولا خیلی کم و جزئی هستن.
- آب مقطر رو میشه با روش های مختلف، مثل جوشوندن یا عبور از رزین های تبادل یونی، تا حد خالص تر کرد و ph رو به 7 نزدیک تر کرد.
آشنایی با آب مقطر
تعریف آب مقطر
آب مقطر، آبی است که از طریق فرآیند تقطیر به دست می‌آید. در این فرآیند، آب به بخار تبدیل شده و سپس دوباره به حالت مایع بازمی‌گردد، و این کار منجر به حذف تمامی ناخالصی‌ها و مواد معدنی از آن می‌شود.
کاربردهای آب مقطر
آب مقطر در بسیاری از زمینه‌ها استفاده می‌شود، از جمله در آزمایشگاه‌ها، صنایع الکترونیک، داروسازی و حتی در خانه‌ها برای اتوکشی و تهیه نوشیدنی‌های خالص.
pH چیست؟
تعریف pH
pH معیاری برای سنجش میزان اسیدی یا بازی بودن یک محلول است. مقیاس pH از ۰ تا ۱۴ متغیر است؛ عدد ۷ نشان‌دهنده یک محلول خنثی است، عددهای کمتر از ۷ نشان‌دهنده اسیدی بودن و عددهای بیشتر از ۷ نشان‌دهنده بازی بودن محلول هستند. برای مطالعه بیشتر مقاله pH آب چیست را مطالعه کنید.
نحوه اندازه‌گیری pH
pH با استفاده از ابزارهایی مانند pH متر و کاغذهای شناساگر اندازه‌گیری می‌شود. این ابزارها با توجه به واکنش شیمیایی مواد با آب، میزان اسیدی یا بازی بودن آن را نشان می‌دهند.
چرا pH آب مقطر اسیدی است؟
تغییرات pH در آب خالص
آب مقطر به دلیل نداشتن مواد معدنی و ناخالصی‌ها، pH خنثی حدود ۷ دارد. اما وقتی در معرض هوا قرار می‌گیرد، pH آن تغییر می‌کند.
تأثیر دی‌اکسید کربن بر pH
وقتی آب مقطر در معرض هوا قرار می‌گیرد، دی‌اکسید کربن موجود در هوا با آب واکنش داده و اسید کربنیک تشکیل می‌شود. این اسید ضعیف باعث کاهش pH آب مقطر می‌شود و آن را کمی اسیدی می‌کند.
مقایسه آب مقطر با آب‌های دیگر
pH آب‌های معدنی و لوله‌کشی
آب‌های معدنی و لوله‌کشی معمولاً دارای مواد معدنی هستند که می‌توانند pH آنها را تعدیل کنند. این آب‌ها معمولاً pH نزدیک به خنثی دارند.
pH آب باران و تأثیرات محیطی
آب باران نیز به دلیل وجود دی‌اکسید کربن در هوا، به طور طبیعی کمی اسیدی است. تأثیرات محیطی مانند آلودگی هوا می‌توانند این اسیدیته را بیشتر کنند.
مفهوم اسیدی و بازی بودن
تفاوت بین اسیدی و بازی
مواد اسیدی دارای pH کمتر از ۷ و مواد بازی دارای pH بیشتر از ۷ هستند. اسیدها قادر به اهدا پروتون (H+) و بازها قادر به پذیرش پروتون هستند.
مثال‌های مواد اسیدی و بازی
از مثال‌های مواد اسیدی می‌توان به سرکه و آب لیمو اشاره کرد. از مثال‌های مواد بازی نیز می‌توان به جوش شیرین و آب صابون اشاره کرد.
تأثیرات pH بر سلامتی
pH مناسب برای مصرف انسان
آب آشامیدنی باید دارای pH بین ۶.۵ تا ۸.۵ باشد. این محدوده برای بدن انسان بی‌ضرر و حتی مفید است.
اثرات آب اسیدی بر بدن
مصرف آب با pH پایین‌تر می‌تواند به دندان‌ها و سیستم گوارشی آسیب برساند. همچنین، ممکن است موجب عدم تعادل الکترولیت‌ها در بدن شود.
نقش دی‌اکسید کربن در اسیدی شدن آب مقطر
واکنش‌های شیمیایی بین دی‌اکسید کربن و آب
دی‌اکسید کربن با آب واکنش داده و اسید کربنیک تشکیل می‌دهد که به طور موقت pH آب را کاهش می‌دهد.
فرآیند تولید اسید کربنیک
واکنش بین دی‌اکسید کربن و آب به شرح زیر است: 𝐶𝑂2+𝐻2𝑂→𝐻2𝐶𝑂3CO2+H2O→H2CO3 این اسید کربنیک ضعیف باعث اسیدی شدن آب مقطر می‌شود.
راه‌های جلوگیری از اسیدی شدن آب مقطر
نگهداری در ظروف بسته
برای جلوگیری از جذب دی‌اکسید کربن، آب مقطر باید در ظروف بسته نگهداری شود.
حذف دی‌اکسید کربن
با استفاده از روش‌های فیلتراسیون خاص(فیلتر ممبران صنعتی)، می‌توان دی‌اکسید کربن را از آب مقطر حذف کرد.
اندازه‌گیری دقیق pH آب مقطر
ابزارها و روش‌های اندازه‌گیری
pH آب مقطر را می‌توان با استفاده از pH مترهای دقیق و کاغذهای شناساگر اندازه‌گیری کرد.
اهمیت کالیبراسیون ابزارها
برای اندازه‌گیری دقیق pH، ابزارهای مورد استفاده باید به درستی کالیبره شوند تا نتایج دقیق‌تری ارائه دهند.
آیا pH آب مقطر می‌تواند تغییر کند؟
عوامل محیطی مؤثر
عواملی مانند دما و فشار می‌توانند بر pH آب مقطر تأثیر بگذارند.
نقش مواد افزودنی
افزودن مواد معدنی یا شیمیایی می‌تواند pH آب مقطر را تغییر دهد.
آیا اسیدی بودن آب مقطر خطرناک است؟
بررسی خطرات احتمالی
آب مقطر اسیدی در کوتاه‌مدت خطر جدی ندارد، اما مصرف مداوم آن ممکن است مشکلاتی ایجاد کند.
موارد مصرف ایمن
آب مقطر برای مصارف کوتاه‌مدت و در شرایط خاص ایمن است، مانند استفاده در آزمایشگاه‌ها و صنایع.
کاربردهای صنعتی آب مقطر
صنایع الکترونیک
در صنایع الکترونیک، آب مقطر برای شستشو و جلوگیری از خرابی تجهیزات الکترونیکی استفاده می‌شود.
صنایع داروسازی
در تولید داروها و محصولات بهداشتی، آب مقطر به دلیل خلوص بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای خانگی آب مقطر
اتوکشی
آب مقطر برای جلوگیری از ایجاد رسوب در اتوها استفاده می‌شود.
تهیه مواد غذایی و نوشیدنی‌ها
برای تهیه نوشیدنی‌های خاص و در برخی روش‌های پخت‌وپز، آب مقطر می‌تواند مفید باشد.
نتیجه‌گیری
آب مقطر به دلیل خلوص بالا و عدم وجود مواد معدنی، پس از تماس با هوا و جذب دی‌اکسید کربن کمی اسیدی می‌شود. این اسیدیته ناشی از تشکیل اسید کربنیک است که pH آب مقطر را کاهش می‌دهد. برای جلوگیری از این مسئله، می‌توان آب مقطر را در ظروف بسته نگهداری کرد یا از روش‌های فیلتراسیون خاص استفاده نمود. همچنین، آب مقطر در مصارف صنعتی و خانگی کاربردهای فراوانی دارد و استفاده از آن در شرایط خاص ایمن است.
پرسش‌های متداول
۱. آیا آب مقطر برای مصرف روزانه مناسب است؟ بله، اما باید توجه داشت که آب مقطر فاقد مواد معدنی مفید برای بدن است و بهتر است برای مدت طولانی مصرف نشود.
۲. چرا آب مقطر پس از مدتی اسیدی می‌شود؟ این امر به دلیل جذب دی‌اکسید کربن از هوا و تشکیل اسید کربنیک است.
۳. چگونه می‌توان pH آب مقطر را در خانه اندازه‌گیری کرد؟ با استفاده از کاغذهای شناساگر pH یا دستگاه‌های pH متر خانگی.
۴. آیا آب مقطر برای اتوهای بخار مناسب است؟ بله، زیرا از ایجاد رسوب در اتو جلوگیری می‌کند.
۵. آیا مصرف آب مقطر در طولانی‌مدت خطرناک است؟ مصرف مداوم آب مقطر به دلیل عدم وجود مواد معدنی ضروری ممکن است مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند.